Sahte rulmanlar gittikçe artan bir endüstri sorunudur. Tecrübesiz bir gözün, kopya ürünleri, orijinal OEM rulmanlardan ayırması giderek zorlaşıyor. Bu nedenle de, sahte ürünleri kullanmanın sonuçları nedeniyle sıkıntı çeken kullanıcıların sayısı gün geçtikçe artıyor. Yakın zamanda damıtma sürecinin geliştirilmesine yönelik araştırma (tekrarlayan ısıtma ve soğutma yoluyla sıvıların saflaştırılması) yapmakla görevlendirilen Dortmund Teknik Üniversitesi'nde (TU Dortmund) bu konunun bir örneğine dikkat çekildi. Proje, proses hakkında deneyimi olan, tanınmış bir Çin üniversitesi ile yakın iş birliği içinde gerçekleştirildi. TU Dortmund'un Çinli ortakları, proje için bir pilot tesis inşa etti ama sıra Almanya'ya geldiğinde, pek çok beklenmeyen sorun ortaya çıktı.
Damıtma, farklı kaynama noktaları sayesinde, bir sıvı karışımının bileşenlerinin başarılı bir şekilde birbirinden ayırılabilmesi işlemine deniliyor. Saflık, prosesin tekrarlama sayısı ile aynı doğrultuda artıyor. Ancak endüstriyel üretimde, kolonların uzamsal genişlemesi sınırlandırıcı olabiliyor. Buna ilave olarak, yerçekimi ivmesi nedeniyle verimlilik sınırlanabiliyor. Tüm bu nedenlerle, Doğu Asya'nın kimya endüstrisinde şu anda kullanılmakta olan daha esnek ve yerden tasarruf sağlayan bir damıtma prosesi ile ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları için Dortmund Teknik Üniversitesi tarafından bir fikir ortaya atıldı.
Çin'de kurulmuş bir üniversite ile ortaklık yapan Dortmund Teknik Üniversitesi, bir pilot tesis inşa etmek istedi. Bu üç aşamalı modüler sistemin (rotor çapı yaklaşık 90 cm) Çin'de üretilmesi konusunda anlaşmaya varıldı. Tesis inşa edildikten sonra, Dortmund'a nakledilip kurulumu yapılmadan önce, Çin'de gerçekleştirilen kabul testlerinden geçti. Ancak, ilk sistem çalıştırmaları esnasında, denemelerin başarılı olmadığı netleşti. İlk testte, sadece yarı hızda çalıştırılmasına rağmen, 20 dakikadan kısa bir süre boyunca aktarma organlarından duyulabilen çarpma sesleri ortaya çıktı.
Maksimum hızı 750 rpm olan, merkezi dikey mile V kayışlı bağlantısı bulunan tahrik sistemi, 5 kW motor kullanıyor. Aşağıdan destek sağlamak için, yukarıdakiyle benzer işleve sahip iki konik makaralı rulman ile bir bilyalı rulman kullanıldı. Rulmanların aynı zamanda bazı eksenel yükleri desteklemesi de gerekiyor.
Başlangıçta, çarpma gürültüsünün, hareketli parçalar arasındaki temasın sonucu olduğu varsayıldı. Bu düşünülerek, rotorlar söküldü ama çarpma sesi devam etti. Ardından, tahriğin kendisi söküldü, ama çarpma sesinin nedeni yine belirlenemedi. Son olarak, Dortmund Teknik Üniversitesi'ndeki mühendisler rulmanları çıkardılar ve imalatçısı NSK ile iletişim kurdular.
Elde edilen bilgiye göre, olası nedenin bir tasarım hatası ve konik makaralı rulmanlardaki gerilim olduğu düşünüldü. Konik makaralı rulmanlar için daha fazla boşluk bırakılarak uygun ayarlamalar yapıldı. Ancak, tahrik söküldükten sonra, bir sonraki test çalıştırmasında da önemli bir iyileşme belirlenmedi. Dahası tahriğin santrifüjsüz test çalıştırması sonucunda sadece 90 dakika sonra 80°C'lik sıcaklık artışı meydana geldi. Isıl genleşme nedeniyle, şaft beklendiği gibi tutukluk yaptı.
Bu şaşırtıcı başarısızlık ile yüzleşildikten sonra odak noktası, HR 30322J tipte konik makaralı rulmanların kalitesine kaydı. NSK'ye rulmanların ayrıntılı fotoğrafları gönderildi ve şu ortaya çıktı: rulmanlar sahteydi. Sahtekarlar, rulmanların görünümlerinde büyük yol kat etmişlerdi. NSK logosu bile aldatıcı bir biçimde orijinal gibi görünüyordu. Aslında, orijinal ve sahte rulmanları birbirinden ayırt etmenin tek yolu rulman bileşenlerinin kalitesini ayrı ayrı dikkatle incelenmesiydi.
Hayal kırıklığına uğramış ancak sorunu saptamış olmaktan dolayı rahatlamış olan Dortmund Teknik Üniversitesi, NSK'nin yetkili bir distribütörüne rulman siparişi verdi. Üstün kaliteli malzemelerin ve üretim proseslerinin sonucunda, gerçekleştirilen test çalıştırmalarında, dokuz saatlik sürekli çalışmanın ardından bile rulman ve mil sıcaklığının ortam sıcaklığının altında kaldığı görüldü. Buna ilave olarak, tahriğin soğutma sistemi artık düzgün bir şekilde çalışıyordu ve çarpma sesi yoktu. Sahte rulmanların kullanılması sonucunda, Dortmund Teknik Üniversitesi'ndeki projede gecikme sorunları yaşandı. Ancak, eğer uygulama güvenlikle ilgili olsaydı, sonuçlar daha kötü olurdu. Her durumda, mesaj açık: her zaman rulman imalatçısının resmi distribütörleri gibi güvenilir kaynaklardan sipariş verin. NSK, Dünya Rulman Birliği (WBA - World Bearing Association) üyesidir ve sahte rulmanların belirlenmesinde kullanıcıları destekler.
Endüstri-Dünyası’nın amacı; endüstriyel mühendisliğine dünyanın her yerinde üretilip Türkiye pazarına sunulan yeni ürünler ve hizmetler ile ilgili bilgi vermektir. Eğer siz de firmanızın yeni ürünlerinin Endüstri Dünyası’nda yer almasını istiyorsanız lütfen teknik basın bültenlerinizi editörlerimize gönderin.
